Recopilación del conocimiento oral de la lengua y cultura garífunas

Autores/as

  • María Dolores Álvarez
  • Bayardo Gámez Montenegro

DOI:

https://doi.org/10.5377/wani.v59i0.258

Resumen

El presente estudio trata de las tradiciones que configuran la identidad cultural de los garífunas/ garinagu asentados actualmente en el territorio nicaragüense y tiene como finalidad apoyar a la revitalización de su lengua y cultura. Con esta investigación se confirma la existencia, en esta comunidad, de portadoras y portadores activos que contribuyen a la recopilación del conocimiento oral. Con ellos se aborda temas como: alimentación, vida cotidiana, juegos infantiles, organización social, relaciones de parentesco, economía, educación, fiestas y rituales, instrumentos musicales, manifestaciones artísticas, medicina tradicional, migraciones y viviendas.

Garífunas nani iwanka laka bara bila nani aisinka laka ba wahbi ulbi sakaia.
Naha stadika munan nara aisisa, Garífunas/Garinagu witin nani Blasi pyua wina nahki ai iwanka natka nani kanba dukiara, witin nani naha minit iwi banghwisa Nikarawa tasbaiara bara luki banghwisa ai iwanka natka nani bara ai bila aisanka naniba kli buki ai kainara brih waia. Naha stadika munan nara kaikan witin nani ba rait banghwisa, naha tawankara, uplika nani sutba pain raya banghwisa, tabaiki banghwisa ai bila aisanka naniba kli buki ai kainara brih waia ba. Witin nani aikuki aisi kaikan, plun nani dukiara, yu banira ai iwanka laka nani, tuktan pulanka nani, tawan asla takanka, ai uplika nani wal iwanka laka, lalah lainkara, kul lainkara, piesta lilika nani bara pulanka nani, Miusik bin dauki nani dukia, ai layanka nani, ai saikaia nani, anira impaki banghwiba bara ai watla nani laka.

Garifunas balna ampat yalalahwa lani dawak ampat yulbabauwa kidi lani balna bitik laihwi ulwi yakna atnin
Adika tadi munna akat yulwi, Garifunas/Garinagu witingna sara puyuni kaupak ampat yalalahwada bang kidi yulni lani balna, witingna warminit yalalahna bang ki Nikarawa sauni kau witingna kukulwi ampat alas lani kat yalahnin lani duduwa kidi dawak ampat yulbabauwa lani balna bitik kidi baisa yamni yayamwi tanit kau duwi uinin. Adika tadi mumunna puyuni tatalna witingna kidi ramh sanka bang kidika, adika tawanni akat, witingna bitik kidi yamni sanka bang kidika yulni, ramh kukulwi alas lani kat yalahnin lani duduwa kidi dawak ampat yulbabauwa lani balna bitik kidi baisa yamni yayamwi tanit kau duwi uinin kidika. Witingna balna karak yulbauwi tatalna, plun kasnin yulni, alas lani kat yalahnin lani, walabis balna yakikisda lani, aslah kaluduhnin lani, muih balna karak ampat yalalahwa kidi lani, lalah ninin kau, kul sinsni lani yulni, piesta alasna duduwa dawak yakikisdinin lani, miusik bin yayamwa kidi yulni, ampat lawana aiwawanka kidi lani, sinika balna lani, ankat uiwa yulni dawak unina yulni bik.


DOI: http://dx.doi.org/10.5377/wani.v59i0.258

Wani No.59 2009 pp.50-65

Descargas

Los datos de descargas todavía no están disponibles.
Resumen
927
PDF 3496

Biografía del autor/a

María Dolores Álvarez

María Dolores Álvarez Arzate. 1959. Nacida en Toluca, México. Nicaragüense. Máster en Antropología – Etnóloga (1999). Docente y miembro fundadora, 1993, del Departamento de Antropología de la Facultad de Humanidades y Ciencias Jurídicas de la UNAN-Managua. Ha impartido cursos de posgrado en la Universidad de Zürich, Universidad Mayor de San Andrés (Bolivia), UNAN-Managua, URACCAN, UNI y UCA. Imparte cursos de grado en la UNANManagua y en la UPOLI.

Bayardo Gámez Montenegro

Bayardo Gámez Montenegro, 1951. Originario de Estelí. Artista Plástico y Arqueólogo (UNAN-Managua (2000). Se inició en el campo de la investigación antropológica con el Dr. Alejandro Dávila Bolaños en la década de 1960. Edita desde 1996 la Revista Quinto Sol. Ha publicado dos libros: Puertas Giratorias, compendio de dibujos y pinturas, Editorial UCA, 1979, y Antología de poesía y prosa de Estelí, Editorial CNMPT-Estelí, 1991.

Descargas

Publicado

2011-02-03

Cómo citar

Álvarez, M. D., & Montenegro, B. G. (2011). Recopilación del conocimiento oral de la lengua y cultura garífunas. Wani, 59, 50–65. https://doi.org/10.5377/wani.v59i0.258

Número

Sección

Artículos